Tactiel

Het Gele Huis Galerie | Expositie | Textielkunstenaars

Georganiseerd door Het Gele Huis in Princenhage Handgemaakt door Annemie Jaspers Handgemaakt door Dorothé IJsseldijk Handgemaakt door Irèn Nooren Handgemaakt door Judith Kuijpers Handgemaakt door Judy Hooymeyer Handgemaakt door Maurice Spapens

vier textiele kunstwerken

vr 2 jun 2023
t/m zo 25 jun 2023
Haagsemarkt 6 achter

Van vrijdag 2 juni t/m zondag 25 juni 2023 tonen 6 kunstenaars hun werk in Het Gele Huis. Deze expositie heeft textiel als materiaal. De kunstenaars gebruiken hun textiele vaardigheden als uitdrukkingsmiddel om kunst te maken.

Textielkunstenaars

Foto’s werken tentoongesteld tijdens de expositie

kijkje in hoorns des overvloed
Dorothé IJsseldijk
dwarsdoorsnede van de borstholten met longen
Annemie Jaspers
opzet stilleven met wandkleed
Irèn Nooren
gehaakte plastic zakken
Judith Kuijpers
buikholte
Annemie Jaspers
lijst omwonden met woldraden
Dorothé IJsseldijk
gele ganzenbloem geborduurd op wandkleed
Irèn Nooren
blauwe vilt
Judy Hooymeyer
vuilniszakken
Judith Kuijpers
binnenoor
Annemie Jaspers
resultaat droomwensbreien
Maurice Spapens
rood kussen
Judy Hooymeyer
zwart plastic monster
Judith Kuijpers
gehaakt stilleven
Irèn Nooren
hoorns des overvloed vanaf de zijkant
Dorothé IJsseldijk

Opening expositie Tactiel

Zaterdagmiddag 3 juni 2023 om 15.00u.
Maurice Spapens geeft zijn brei-performance DroomwensBreien.

Bezoekers staan en zitten te luisteren
Groep personen staan hand in hand

Textielkunst door Ad Marijnissen

Het materiaal komt los van zijn eeuwenoude toepassingen zoals kleding en ander gebruiksgoed. Het komt meer op zichzelf te staan en wordt zo ook gepresenteerd. Als we ons verdiepen in hoe het zo gekomen is, zien we als eerste dat textiele materialen niet zo gemakkelijk voor de eeuwigheid te bewaren zijn. De ‘zachtheid’ van het materiaal maakt het gevoelig voor slijtage en de tijd. Een beeldhouwer in steen of marmer kan wat dat betreft meer rekenen op zijn materiaal. Ook in de schilderkunst zijn er technische ontwikkelingen  geweest, waardoor schilderijen gemakkelijker en langer bewaard konden worden: het gebruik van olieverf en vernis is daarin doorslaggevend.

Mijn werk zal met mij vergaan.

Magdalena Abakanowicz

Een textielkunstenaar zal moeten accepteren dat zijn werk niet eeuwig zal bestaan. Iemand als Magdalena Abakanovich maakt daar in deze tijd een statement van!

Wandkleed van Bayeux

Toch zijn er wel werken overgebleven uit vroeger tijden, zoals de prachtige wandtapijten uit de vroege renaissance. Er werden door kunstenaars ontwerpen gemaakt voor die grote  oppervlakken, die kunnen wedijveren met schilderijen uit die tijd. 
Een voorbeeld daarvan is het wandkleed van Bayeux, een weergave van de slag bij Hastings in 1066. De toegepaste uitingsvormen van textiel hebben toch altijd de boventoon gevoerd in de geschiedenis, van kleding, mode en wandkleden tot heel speciale vormen zoals poppen, maskers en het kunstig bewerken van stoffen. In de grote Europese weefateliers van bijvoorbeeld Aubusson, Beuavais of Brussel en ook in het Midden-Oosten  is eeuwenlang het kopieren van de oude werken en patronen schering en inslag geweest. Pas in de vorige eeuw kwam daar verandering in.

De aanraakbaarheid en materialiteit van textiel geeft mogelijkheden, en heeft kunstenaars altijd geinspireerd tot bedenken en ontwikkelen van nieuwe ideeen en ontwerpen, zoals ook de geschiedenis leert. In het begin van de vorige eeuw kwam er in de hele maatschappij en met name in de kunst een beweging op gang die de oude waarden in alle disciplines scherp ondervroeg. Kenmerkend voor die tijd is dat er vele heilige huisjes omver geworpen werden. Bewegingen als het futurisme waren een teken van die tijd: de begeestering over de mogelijkheden van de toekomst namen een grote vlucht. Soms wat te groot, maar goed. In die maalstroom van vernieuwing kreeg ook een nieuw gebruik van textiel een plaats. Wereldwijd is dit te zien. 

Arts and Crafts-beweging en Bauhaus

Bij het Bauhaus, een vernieuwende academie in Duitsland, werd nieuw materiaalgebruik gepropageerd. Het Bauhaus-ideaal vertoont veel overeenkomst met de ideeën van William Morris (Engeland 1834-1886) en zijn Arts and Crafts-beweging. Deze beweging zette zich af tegen de industriële produktie en bracht enkel handvervaardigde objecten voort. Bauhaus concentreerde zich bovendien op het zuivere ontwerpproces: de vorm komt voort uit de functie, het materiaal en de produktiewijze. De populaire kelim-weefsels, ontworpen en uitgevoerd door Gunta Städler-Stolz (Duitsland 1887) in de textielwerkplaats van Bauhaus behoren dan ook tot de eerste voorbeelden van moderne textieldesign.

Later, ca 1920 – 1930, wees Madame Cuttoli, een kledingontwerper, in Frankrijk kunstenaars op de mogelijkheden van het materiaal. Met name Joan Miro en Jean Lurçat pikten dit op en maakten vernieuwende ontwerpen voor de klassieke weef-ateliers in Aubusson en Beauvais. De moderne geschiedenis van textiel als beeldend medium evolueert via de revival van het tapijt door Madame Cuttoli naar de softsculpturen van Claes Oldenburg, Richard Serra en Eva Hesse vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw. Zo kan textiel ook een ruimtelijke dimensie krijgen. En wordt de woordenschat van textiel steeds omvangrijker. 

Textielkunst ontwikkelt zich van het kopiëren van oude voorbeelden naar een volledig zelfstandige kunstvorm, in vorm en benaderingswijze. De verbinding met toegepaste vormen blijft: kleding is nog steeds een inspiratiebron, er worden moderne wandtapijten gemaakt, ook digitaal, maar er wordt ook een ander spectrum aangeboord: textiel heeft een grote rol in installatiekunst en het is een dankbaar materiaal voor performances.

De vorm is vrijgemaakt en er ontstaat een grote diversiteit van benaderingen van textiel. Zowel in de techniek, de materialiteit als in de vorm werd en wordt nog steeds veel geëxperimenteerd.  En het kan de hele ruimte innemen.

Expositie Tactiel in Het Gele Huis

In de expositie Tactiel zijn invloeden van al deze stromingen en invloeden te zien. De wandkleden van Annemie Jaspers, de ruimtelijke installatie van Judith Kuipers, het sculptuur van Judy Hooymeyer, de performance van Maurice Spapens en het resultaat daarvan, de conceptuele benaderingen van Irèn Nooren en Dorothé IJsseldijk. 

En vergeet zeker niet de gedachten over al dit werk! In de tentoonstelling is ook een diaserie te zien die deze tekst illustreert.

(Het is nooit mijn bedoeling om met een verhaal als dit compleet te zijn, laat het een leidraad zijn om verder te zoeken naar interessant werk en gedachten over textiele kunst en de kruisbestuivingen met andere kunst en de wereld in het algemeen.)

Annemie Jaspers

Annemie Jaspers heeft altijd hulpverlening en creativiteit gecombineerd: Kopse Hof HBO-IW, groepsleider behandelingstehuis voor kinderen en jeugdpsychiatrische kliniek, Academie voor Beeldende Vorming: Textiele Vormgeving, Dagactiviteitencentrum Den Dolder, Noutenhof Breda, PAAZ en GAAZ Amphia Breda, Atelier Haagweg, Atelier aan huis. Haar werk wordt regelmatig geëxposeerd.

batikkunst met bruine vlakken met witte lijnen

Judith Kuijpers

autoband met kunstgras

Materiaal wat eenmalig gebruikt wordt – weggooien is het makkelijkst – gebruikt Judith Kuijpers aka WeefWijf. Ze gebruikt de eeuwenoude techniek weven om het losse materiaal weer tot een nieuw geheel te maken. Lijnen die alleen niet sterk genoeg zijn, worden door het weven sterker en vormen samen een nieuwe vorm. Ze krijgen een andere betekenis. Hierbij is oog voor humor, speelsheid en omdenken. De bedrieglijke eenvoud van het werk is verrassend. Meer over Judith Kuijpers

Dorothé IJsseldijk

Dorothé IJsseldijk is beginnend kunstenares. In juni 2023 studeert ze af aan de Genkse Academie voor Beeldende Kunst, in de richting Textiele Beeldende Kunst. Werken met kleuren en textuur van textiel maakt haar blij. Het vertraagt en nodigt uit tot reflectie. Het helpt om met milde aandacht mensen te ontmoeten in haar werk als pastor-teamleider in het Annahuis in Breda. Andersom inspireren mensen haar om te verbeelden waarvoor geen woorden zijn.

gehaakte koker met draden

Irèn Nooren

geruit tafelkleed met gehaakte voorwerpen zoals een waterkan, koffiepot, fles en schaal

Afgestudeerd in 1995 als beeldend kunstenaar aan de Academie van Beeldende Vormgeving in Tilburg. Sindsdien werkt ze als visueel designer en beeldend kunstenaar. Haar werk is een ode aan de ambachtelijke maker en een aanklacht tegen het massaal produceren en goedkoop consumeren van wegwerpartikelen. Om haar boodschap te verspreiden, ontwikkelt ze conceptuele en cross-mediale kunstprojecten onder de naam Handwerkkunst.
Meer over Irèn Nooren

Maurice Spapens

Maurice Spapens (1968) studeerde in 1995 af aan de kunstacademie St. Joost Breda, modevormgeving, met een heren- en damescollectie en het ondertussen iconische muntenjurkje van 2500 vreemde munten. Vanuit zijn atelier weet hij al sinds zijn afstuderen autonoom, wars van de waanzin van de dag, zijn klanten en opdrachtgevers te bedienen. Kleding op maat, theaterkostuums, bruidskleding, ceremoniële kleding, de wens van de vraag vult hij in met naald en draad, textiel, vorm, breien, etc. Meer informatie over Maurics Spapens

Groot hart gemaakt met diverse stoffen, uitgelegd op de vloer

Judy Hooymeyer

beached koraal gemaakt met textiel

Judy Hooymeyer is meer dan 40 jaar docent, coach, beeldend kunstenaar (St. Joost Breda en 1e graads docent) en socioloog/filosoof Erasmus Universiteit). Als docent en filosoof geeft zij onder andere lessen in de Praktische Filosofie. Voor haar schept kunst en beeldtaal verstilling en geeft het individu kaders en ruimte voor gevoelens en emotie. In haar werk wil zij de relatie en interactie van mensen met de natuur om ons heen – vastpakken en abstraheren – zodat het een nieuwe habitat vormt.
Meer informatie over Judy Hooymeyer

Droomwensbreien met bezemstelen door Maurice Spapens

Terwijl Maurice op een tafel met bezemstelen een kleurrijk droomwenskleed aan het breien is, knopen de deelnemers een gekleurd droomwenslint dat ze uit het rek naast hem hebben gekozen aan het laatste droomwenslint.
Bij het aan elkaar knopen denkt de deelnemer aan zijn droom of wens en uit die in stilte of deelt die met de omstanders. Net zoals de gekleurde lapjes in Tibet die aan de bergen zijngeknoopt. Het universum neemt de droom of wens op in het totaal. De uitkomst in het aardse is een kleurrijk droomwenskleed dat enkel zo kan ontstaan door de keuzes van de kleuren van de deelnemers. Dromen en wensen kunnen uitkomen.